Түншлэлийн тухай хуулийн дагуу нийтийн зориулалттай дэд бүтэц болон төрийн үйлчилгээний салбарт төсөл хэрэгжүүлнэ. Тодруулбал:

• Эрчим хүч, дулаан хангамж;
• Хог хаягдлын менежмент;
• Гадаргын ус, саарал усны барилга байгууламж, менежмент;
• Цэвэр, бохир усны шугам сүлжээ, цэвэрлэх байгууламж;
• Хурдны зам, багтаамж ихтэй нийтийн тээвэр, тээвэр логистикийн төв;
• Хүнсний хангамж, аюулгүй байдлыг хангахад чиглэсэн үйл ажиллагаа явуулах барилга байгууламж зэрэг салбарт түншлэлийн төслийг хэрэгжүүлж болно.

Харин батлан хамгаалах салбар, банк, санхүүгийн зах зээлийн бүх төрлийн үйлчилгээ, үйл ажиллагаа, уул уурхайн салбарын дэд бүтцээр дамжуулан олон нийтэд үйлчилгээ үзүүлэхээс бусад ашиг олох зорилготой ашигт малтмал эрэх, хайх, олборлох, ашиглах үйл ажиллагаанд түншлэл хамаарахгүй.

ТХХТ-ийн тухай хууль:

• 3 дугаар зүйл. Хуулийн үйлчлэх хүрээ
• 13 дугаар зүйл.Түншлэлийг хэрэгжүүлэх салбар

Түншлэлийн төсөл нь төрийн үйлчилгээний чанар, хүртээмжийг сайжруулж, төсөв, санхүүгийн удирдлагад хяналт, зохицуулалтын тэнцвэрийг хангаж, хувийн хэвшилд суурилсан эдийн засгийн өсөлтийг дэмжихэд чиглэсэн байна. Мөн төр, хувийн хэвшлийн эрх, үүргийг тодорхойлж, эрсдэлийг оновчтой хуваарилж, сайн засаглалын зарчимд тулгуурлна. Хувийн хэвшлийн түншлэгчийн сонгон шалгаруулалтыг шударга, эрх тэгш, ил тод, өрсөлдөөнд суурилсан, нээлттэй, үр дүнтэй, хариуцлагатайгаар зохион байгуулж, сонгон шалгаруулалтын бүх үе шатны явц, үр дүнг нийтэд нээлттэй мэдээлнэ. Төслийг түншлэлээр хэрэгжүүлэх эсэх шийдвэрт төсөвт үзүүлэх эрсдэлийг үнэлж, тогтоох, түншлэлийн төслийн хэрэгжилтийн явцад санхүүжилтийн гүйцэтгэлийн хяналтыг тогтмол хэрэгжүүлнэ. Түншлэлийн төсөл нь уур амьсгалын өөрчлөлтийг сааруулах, байгаль орчинд ээлтэй технологийг нэвтрүүлсэн, ногоон эдийн засгийн хөгжлийг дэмжсэн байх зэрэг зарчмыг баримтална.

ТХХТ-ийн тухай хууль:

4 дүгээр зүйл. Түншлэлийн зарчим

Түншлэлийн төсөл нь дараах нийтлэг болон тусгай шаардлагуудыг хангасан байна. Тодруулбал нийтийн зориулалттай дэд бүтэц, төрийн үйлчилгээний салбарт түншлэлээр хэрэгжүүлэхэд тохиромжтой болох нь тодорхойлогдсон байх, хөгжлийн урт, дунд, богино хугацааны бодлогын баримт бичиг, бүсчилсэн хөгжлийн бодлого болон дунд хугацааны төсвийн хүрээний мэдэгдэлд нийцсэн байх, төрийн үйлчилгээний чанар, хүртээмжийг сайжруулах, инноваци, шинэ технологийг нэвтрүүлэх боломжтой байх, байгаль орчинд сөрөг нөлөөгүй, уур амьсгалын өөрчлөлтийг бууруулахад чиглэсэн, ногоон эдийн засгийн хөгжлийг дэмжсэн байх зэрэг нийтлэг шаардлагуудыг хангасан байна.

ТХХТ-ийн тухай хууль:

18 дугаар зүйл.Түншлэлийн төсөлд тавих шаардлага

Түншлэлийн төсөл санаачлагч ААН болон төрийн байгууллага салбар яамандаа хандана. Хэрэв эрчим хүчний төсөл хэрэгжүүлэх бол Эрчим хүчний яам,  замын төсөл хэрэгжүүлэх бол Зам тээврийн яам, байгаль орчны төсөл хэрэгжүүлэх бол Байгаль орчин, уур амьсгалын өөрчлөлтийн яамандаа хандана. Мөн “Төр, хувийн хэвшлийн түншлэлийн төв” ТӨААҮГ-т хандаж, мэргэжил аргазүйн зөвлөгөө авч болно.

ТХХТ-ийн тухай хууль:

22 дугаар зүйл.Хувийн хэвшлээс түншлэлийн төсөл санаачлах

Төр, хувийн хэвшлийн түншлэлийн тухай хуульд төсөл хэрэгжүүлэгч хувийн хэвшилд дараах дэмжлэгийг төрөөс үзүүлэхээр заасан.

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН БАТАЛГАА

• Төсвөөс санхүүжүүлэх үүргийн баталгаа
• Олон нийтийн хэрэгцээнд ашиглах, хэрэглэх баталгаа

ТӨРӨӨС ҮЗҮҮЛЭХ ДЭМЖЛЭГ

• Газар эзэмших, ашиглах эрхээр хангах;
• Төрийн үйлчилгээг үзүүлэх нөхцөлөөр хангах;
• Татварын хөнгөлөлт, чөлөөлөлт үзүүлэх;
• Санхүүжилтийн тодорхой хэсгийг төсвөөс  санхүүжүүлэх;
• Шаардлагатай тохиолдол түншлэлийн зүйлийг даатгалд хамруулах;
• Нийтийн зориулалттай дэд бүтэц, төрийн  үйлчилгээгээр хангах;
• Хуульд заасан бусад хэлбэрээр дэмжлэг үзүүлэх;

ГАЗАР

• Төсөл хэрэгжүүлэхэд зайлшгүй шаардлагатай бусдын өмчлөл, эзэмшил, ашиглалтад байгаа газрыг холбогдох хуульд заасны дагуу нөхөх олговортойгоор солих, эргүүлэн авах, шаардлагатай тохиолдолд худалдан авах
• Төрийн өмчийн газрыг тодорхой болзол, гэрээний дагуу хувийн хэвшлийн түншлэлд ашиглуулах.

ТХХТ-ийн тухай хууль:

32 дугаар зүйл.Төрөөс үзүүлэх дэмжлэг

Түншлэлээр хэрэгжүүлэх төслийн бүрэн шинжилгээ, төслийн үйл ажиллагаа, онцлогоос хамаарч гэрээний төрлийг түншлэгч талуудын хооронд байгуулах түншлэлийн гэрээгээр тодорхойлно.

Түншлэлээр хэрэгжүүлэх төслийн онцлогоос хамаарч түншлэлийн гэрээ дараах төрөлтэй байна.

• Зураг төсөл, төсвийг боловсруулах, барих, ашиглах, шилжүүлэх;
• Барих, ашиглах, шилжүүлэх;
• Барих, шилжүүлэх, ашиглах;
• Барих, түрээслэх, ашиглах, шилжүүлэх;
• Барих, өмчлөх, ашиглах, шилжүүлэх;
• Түрээслэх болон түрээслүүлж төрийн үйлчилгээг үзүүлэх;
• Ашиглалт болон засвар арчлалтыг хэрэгжүүлэх;
• Сэргээн засварлах, эзэмших, ашиглах, шилжүүлэх;
• Удирдлагыг хэрэгжүүлэх;
• Төслийн бүрэн шинжилгээгээр тодорхойлсон түншлэлийн гэрээний бусад төрлүүд багтана.

Энэ хуулийн хүрээнд "барих-шилжүүлэх" төрлөөр барьж байгуулаад шууд шилжүүлэх нөхцөлтэй, богино хугацаанд хэрэгжүүлэх, төсвийн хөрөнгө оруулалтаас үл ялгагдах төрлийн гэрээг байгуулах болон түншлэлээр хэрэгжүүлэхийг хориглоно.

ТХХТ-ийн тухай хууль:

15 дугаар зүйл.Түншлэлийн төслийг хэрэгжүүлэх түншлэлийн гэрээний төрөл

Түншлэл нь хувийн хэвшлийн хөрөнгө оруулалт, оролцоог дэмжих, төсөв, эдийн засгийн үр ашгийг нэмэгдүүлэх, урт хугацаанд тогтвортой байх зарчмыг баримтална. Түншлэлийн гэрээний хугацааг төслийг хэрэгжүүлэх салбар, төслийн үндсэн шинж болон гэрээний төрлөөс хамаарч талуудын харилцан тохиролцсоноор тогтооно. Ингэхдээ Түншлэлийн гэрээний хугацаа 30 жилээс илүүгүй байна.

ТХХТ-ийн тухай хуулийн түншлэлийн гэрээний хугацааг тогтоохдоо дараах хүчин зүйлсийг харгалзан үзнэ.

• Хувийн хэвшлийн хөрөнгө оруулалтын нөхцөл, хэмжээ;
• Төслийн хүрээнд дэд бүтэц, барилга байгууламжийг барьж байгуулах, ашиглалтад оруулах, өргөтгөх, засаж сайжруулах хугацаа;
• Төслийн дэд бүтэц, барилга байгууламжийн элэгдлийн хугацаа;
• Хууль тогтоомж, дүрэм, журам, норм, стандартын дагуу барилга байгууламжийн ашиглалт, үйлчилгээнд тавигдах шаардлага;
• Хуулиар дэд бүтэц, үйлчилгээний салбарт тогтоосон өрсөлдөөн, зах зээлийн тогтолцоотой холбоотой бодлого.

ТХХТ-ийн тухай хууль:

 36 дугаар зүйл.Түншлэлийн гэрээний хугацаа

Хувийн хэвшлийн түншлэгчийн сонгон шалгаруулалт 2 үе шат явагдана. Эхлээд урьдчилсан шалгаруулалт, дараа нь уралдаант шалгаруулалт хийгдэнэ. Хувийн хэвшлийн түншлэгчийн урьдчилсан шалгаруулалтад оролцох санал ирүүлэх хугацаа нь сонгон шалгаруулалтыг нийтэд зарласнаас хойш 1 сараас доошгүй байна. Шаардлагыг хангасан оролцогч урьдчилсан шалгаруулалтын баримт бичгийн дагуу бэлтгэсэн төслийн саналаа битүүмжлэн ажлын хэсэгт ирүүлэх бөгөөд саналыг ирүүлсэн хугацааны дарааллаар бүртгэж авна.

ТХХТ-ийн тухай хууль:

25 дугаар зүйл.Хувийн хэвшлийн түншлэгчийг сонгон шалгаруулах үе шат

Хувийн хэвшлийн түншлэгчээр сонгон шалгаруулалтад оролцогч нь дараах үндсэн шаардлагыг хангасан байна. 

• Төслийг хэрэгжүүлэх санхүүгийн чадавх, удирдлага, мэргэжлийн хүний нөөц, техник, технологийн чадвар, ажлын туршлагатай байх;
• Зөвшөөрлийн тухай хуульд заасны дагуу энгийн болон тусгай зөвшөөрөлтэйгөөр эрхлэх аж ахуйн үйл ажиллагааны хувьд уг зөвшөөрлийг авах шаардлагыг хангасан байх;
• Тухайн хуулийн этгээдийг татан буулгах, дампуурлыг зарлах үйл ажиллагаа эхлээгүй, эд хөрөнгийг нь битүүмжлээгүй, үйл ажиллагааг хууль тогтоомжийн дагуу зогсоогоогүй байх;
• Сүүлийн 3 жилийн хугацаанд түншлэлийн гэрээг биелүүлээгүй тухай шүүхийн хүчин төгөлдөр шийдвэр гараагүй байх;
• Хуулийн этгээдийн хувьцаа эзэмшигч, компанийн эрх бүхий албан тушаалтан нь ял шийтгэлгүй, төрийн түншлэгч этгээдийн удирдах албан тушаалтантай нэгдмэл сонирхолгүй, эсхүл хамаарал бүхий этгээд биш, ашиг сонирхлын зөрчилгүй байх;
• Сонгон шалгаруулалтад оролцогч компанийн эцсийн өмчлөгч болон хараат, охин компани нь харилцан хамааралгүй байх;
• Сонгон шалгаруулалтад оролцогчид нь Өрсөлдөөний тухай хуулийн 4.1.6-д заасны дагуу харилцан хамааралгүй байх.
• Хувийн хэвшлийн түншлэгчээр оролцогч этгээдэд түншлэлийн төсөлтэй холбогдуулан энэ хуулийн 27.1-д зааснаас бусад тусгайлсан шаардлагыг сонгон шалгаруулалтын баримт бичгээр тогтоож болно.
• Хувийн хэвшлийн түншлэгчээр оролцогч энэ хуульд заасан шаардлагыг хангасан талаарх мэдээллийг сонгон шалгаруулалтын баримт бичгийн дагуу бүрдүүлнэ.
• Хувийн хэвшлийн түншлэгчээр оролцогч этгээд сонгон шалгаруулалтад оролцохдоо хуурамч баримт бичиг бүрдүүлсэн нь шүүхээр тогтоогдсон бол шүүхийн эцсийн шийдвэр гарснаас хойш 5 жилийн хугацаанд түншлэлийн төсөл, үйл ажиллагаанд оролцох эрхгүй байна.
• Түншлэлийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага, аймаг, нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газар энэ хуулийн 27.4-т заасан эрхээ хязгаарлуулсан этгээдийн бүртгэлийг хөтөлж, байгууллагын цахим санд олон нийтэд нээлттэй байршуулна.
• Нийтийн албанд нийтийн болон хувийн ашиг сонирхлыг зохицуулах, ашиг сонирхлын зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх тухай хууль тогтоомжид заасан ашиг сонирхлын зөрчил үүссэн тохиолдолд тухайн этгээдийг түншлэлд оролцуулахгүй.

ТХХТ-ийн тухай хууль:

25 дугаар зүйл.Хувийн хэвшлийн түншлэгчийг сонгон шалгаруулах үе шат

ТХХТ-ийн тухай хуулийн 13.2-т “Нийслэл болон улсын төсвөөс сүүлийн 3 жил дараалан санхүүгийн дэмжлэг аваагүй, эсхүл 100 000, түүнээс дээш хүн амтай аймаг дараах салбарт түншлэлийн төслийг хэрэгжүүлж болно” гэж заасан байдаг.

Тус шаардлагыг хангасан аймаг, нийслэлийн Засаг дарга нар түншлэлийн хүрээнд дараах бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ.

• Тухайн орон нутагт түншлэлээр хэрэгжүүлэх төслийн саналыг боловсруулж, иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлаар хэлэлцүүлэх;
• Түншлэлийн төслийн саналыг салбарын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагад хүргүүлэх;
• Тухайн орон нутагт түншлэлээр хэрэгжиж байгаа төслийн хэрэгжилтийг хангах, түншлэгч талуудад дэмжлэг үзүүлэх, хамтарч ажиллах, түншлэлийн гэрээний биелэлтэд энэ хууль болон түншлэлийн гэрээнд заасны дагуу хяналт тавих;
• Төслийн бүрэн шинжилгээ хийх төслийн багийн бүрэлдэхүүнд болон түншлэлийн гэрээний хэлэлцээрт оролцох, түншлэлийн гэрээг төрийн түншлэгч талыг төлөөлж түншлэлийн болон салбарын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагатай хамтран байгуулах;
• Түншлэлээр бий болсон болон түншлэлд хамаарах аливаа хөрөнгийг түншлэлийн гэрээ, энэ хууль, холбогдох хууль тогтоомжид заасны дагуу орон нутгийн өмчид шилжүүлэх, бүртгэх.
• Энэ хуулийн 13.2-т заасан төслийн түншлэлийн болон зөвлөх үйлчилгээний гэрээ байгуулах, нэмэлт, өөрчлөлт оруулах, төслийн хэрэгжилтэд хяналт тавих;

Харин аймаг, нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал түншлэлийн хүрээнд дараах бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ.

• Түншлэлийн хууль тогтоомж, тухайн орон нутагт түншлэлээр хэрэгжүүлэх төслийн түншлэлийн гэрээний биелэлтэд хяналт тавих;
• Тухайн орон нутагт түншлэлээр хэрэгжүүлэх төслийн саналыг Засаг даргын өргөн мэдүүлснээр хэлэлцэх;
• Тухайн орон нутагт түншлэлээр хэрэгжиж байгаа төслийн хэрэгжилтийг дэмжиж, хамтран ажиллах.
• Энэ хуулийн 13.2-т заасан түншлэлээр хэрэгжүүлэх төслийн жагсаалт батлах;

ТХХТ-ийн тухай хууль:

11 дүгээр зүйл.Аймаг, нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал болон Засаг даргын бүрэн эрх

Болно.